International Journal of Applied Glass Science (IJAGS), bilimsel alandaki cinsiyet eşitsizliğine dikkat çekmek için özel bir sayı yayınladı. Bu sayıda, cam alanında kariyer yapmış farklı ülkelerden bir grup seçkin kadın araştırmacının çalışmaları yer aldı.
FATMA BATUKAN BELGE
Son küresel olaylar; ırk, cinsiyet, ulusal köken gibi konulardaki eşitsizliğe dikkat çekerken tüm insanlar için daha fazla eşitlik yaratma tutkusunu ateşledi. Dünyada ve Türkiye’de kadınlar toplumsal cinsiyet eşitliği için ve şiddete karşı mücadele ederken, cam alanında kariyer yapan kadın araştırmacılara bilimsel bir dergiden destek geldi. International Journal of Applied Glass Science (Uluslar arası Uygulamalı Cam Bilimi Dergisi), kariyerlerini akademik alan, devlet laboratuvarları ve endüstride geliştiren bir grup seçkin kadın araştırmacıya adanmış özel bir sayı yayınladı.
“Cam Alanındaki Kadınlar” başlıklı bu özel sayı 12 farklı ülkeden gelen (ABD, Avrupa, Japonya, Kore ve Çin dahil) 53 yazarlı 17 orijinal makaleyi içeriyor. Makaleler, camın yapı ve kristalizasyon mekanizmaları ile ilgili temel bilimleri ve camların yapı ve özelliklerinin atomik simülasyonunu kapsayan temalar üzerine. Makalelerin yazarları, piller için cam ve cam-seramik bileşenleri, fosfat camlar, lifler veya biyo malzemeler, optik ve fotonik camlar gibi çeşitli konulardaki araştırmalarını raporlaştırmışlar. Farklı ülkelerden, farklı kurumlardan kadınlar tarafından yazılan makalelerin çoğu genişleyen bir ağ, ana akımlaştırma ve eşitlik hedeflerini oluşturmak için birlikte yazılmış.
IJAGS eş-editörü ve ICG (International Commission on Glass) Başkanı Alicia Durán, “Dünya cinsiyet eşitliğine ve kadınların Binyıl Kalkınma Hedefleri altında güçlenmesine doğru ilerlerken, bilim dünyasında ayrımcılık devam etmektedir. 8 Mart 2020 itibariyle, Batı biliminin seçkin pozisyonlarında yer alan her dokuz erkeğe bir kadın düşüyor. Avrupa ve OECD ülkelerindeki kadın bilim insanlarının çok azı karar alacak pozisyonda. Çalışmaları genellikle daha sert bir şekilde değerlendiriliyor; eşdeğer bir eğitim ve mesleki deneyime sahip erkek meslektaşlarından daha düşük maaş, daha az finansman ve burs alıyorlar.” diyor.
Yüksek öğretim, araştırma enstitüleri ve endüstrideki kadınların pozisyonları istatistiksel olarak gözden geçirildiğinde, sistem ve yapılarda ülkeye özgü değişiklikler olsa da, üst düzey bilimsel ve CEO pozisyonlarındaki kadınların oranı her yerde son derece düşük. Alicia Durán cam alanının da istisna oluşturmadığını söylüyor: “Genellikle seminerlere, toplantılara ve konferanslara katılanların yarısına yakını kadındır. Ancak konuşmacı ya da keynote speaker olarak davet edilenlerin pek azı kadındır. Benzer bir tablo, erkeklerin oransal olarak aşırı temsil edildiği dergilerin özel sayılarında da ortaya çıkar."
ICG, Birleşmiş Milletlere sunulacak Uluslararası Cam Yılı projesinde bu konuya daha fazla odaklanmayı hedefliyor. “Cam Alanındaki Kadınlar” başlıklı özel sayı da bu uzun yolda sadece bir adım. Durán, ilk kez malzeme bilimindeki bir bilimsel derginin tamamının kadın araştırmacılara ayrıldığını söylüyor ve ekliyor: “İlk olmaktan heyecan duyuyoruz ve bu özel sayının cinsiyet eşitliğini bilim dünyasının merkezine entegre etme kültürünün başlangıcı olmasını diliyoruz. Şirketleri ve kurumları eğiterek çeşitliliğe yönlendirme, yenilik ve yaratıcılık için bir motor oluşturma daha parlak bir geleceğe giden en iyi yoldur. Cinsiyet önemlidir! Kadınlar dünyanın yarısıdır ve cam dünyasının da yarısı olmak zorundadır. Bu zorlu ama gerçekleştirilebilir hedefe doğru ilk tuğlayı koyduğumuzu umuyoruz.”
Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü
Cinsiyet eşitliğine küresel bir öncelik tanıyan UNESCO ve BM-Kadın işbirliğiyle uygulanan “Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü” 11 Şubat’ta kutlanıyor. Amacı kadınlar ve kızlar için bilime tam ve eşit erişim ve katılımı teşvik etmek.
